Dynamiczny rozwój sieci komputerowych sprzyja rozwojowi usług o nie opartych. Te z kolei, nierzadko wymagają wiedzy na temat fizycznej lub logicznej struktury sieci. Dysponując taką wiedzą, systemy informatyczne leżące u podstaw tych usług mają możliwość optymalizacji wykorzystania zasobów sieciowych. Przykładami takich zasobów mogą być: przepustowość łączy komunikacyjnych, opóźnienie w transmisji danych, czy obciążenie węzłów w sieci. Globalne spojrzenie na sieć komputerową ułatwia implementację i usprawnia realizację przedsięwzięć opartych o rozległe i skomplikowane sieci teleinformatyczne. Brak takiej informacji może w skrajnym przypadku uniemożliwić realizację usługi sieciowej, w szczególności usługi realizowanej w środowisku wielo-domenowym (na przykład utworzenie wielopunktowej europejskiej sieci prywatnej).

Celem projektu cNIS jest zaprojektowanie i implementacja kompleksowego rozwiązania dla problemów: modelowania świata sieci komputerowych, skutecznego zbierania informacji o topologii sieciowej i efektywnego zarządzania nią. System cNIS rozwijany jest jako centralne repozytorium informacji o sieci, przeznaczone dla pojedynczej domeny administracyjnej. Jednocześnie zakłada się, że repozytorium cNIS może stanowić podstawę do działania systemów pracujących w środowiskach wielo-domenowych.

W rezultacie prac nad projektem cNIS, powstał łatwo rozszerzalny schemat modelu danych obejmujący swoim zakresem m.in.: generyczną reprezentację dowolnej sieci oraz reprezentację technologii IP, Ethernet i SDH. W oparciu o zaprojektowany model zaimplementowane zostały cztery komponenty platformy cNIS pozwalające na intuicyjne zarządzanie przechowywaną informacją o topologii sieciowej i bezpieczne udostępnianie jej systemom zewnętrznym.
System cNIS został uruchomiony pilotażowo w europejskiej naukowej sieci GEANT.

System zbiera i dostarcza dane innym aplikacjom pracującym w tej sieci, tj. systemom AMPS (Advance Multi-domain Provisioning System) i AutoBAHN (Automated Bandwidth Allocation across Heterogeneous Networks) oraz platformie perfSONAR. Ponadto zaplanowano operacyjne wdrożenia projektu cNIS w krajowych sieciach naukowych, m.in. w polskiej sieci PIONIER, a także sieciach: hiszpańskiej (ESNET), irlandzkiej (HEANET), bułgarskiej (BREN) i portugalskiej (FCCN).

Podstawą systemu cNIS jest baza danych przechowująca informację o topologii sieciowej. Poprzez dedykowane interfejsy dostępowe system pozwala na zarządzanie tymi danymi, a także udostępnianie ich w technologii Web Services. Dostęp do repozytorium odbywa się tylko i wyłącznie przez dedykowane interfejsy dostępowe ze względu na wysoki poziom złożoności schematu modelu sieci i obecność mechanizmu reguł biznesowych gwarantujących spójność danych zapisanych w repozytorium.

Nad bezpieczeństwem danych przechowywanych w repozytorium czuwają stosowne mechanizmy uwierzytelniania i autoryzacji, włączając w to rozwijaną w ramach projektu GEANT platformę EduGAIN.

Model danych systemu cNIS został zaprojektowany tak, aby poza dokładnym opisem struktury sieci komputerowej, można było również przechowywać w nim kompletną historię tej struktury. Innymi słowy cNIS potrafi zapamiętać topologię sieci dla dowolnie wielu przedziałów czasowych: przeszłych, teraźniejszych i przyszłych, co znacząco poszerza obszar jego zastosowań. Ze względu na specyficzny podział modelu na obszary technologiczne i wyróżnienie części generycznej może on łatwo zostać rozszerzony o wsparcie dla nowych, niezaimplementowanych dotąd technologii sieciowych, np. warstwy optycznej (DWDM), technologii transmisji bezprzewodowej (WiFi, WiMAX) czy dowolnej innej technologii.

Narzędzia dostępne w ramach platformy cNIS pozwalają łatwo i intuicyjnie zarządzać informacją o topologii sieci. Dane mogą być wprowadzane przez użytkowników, ale mogą również – i to jest jedna z najistotniejszych zalet systemu – być automatycznie pobierane z urządzeń sieciowych. Automatyczne zbieranie danych nosi nazwę odkrywania topologii sieciowej. W ramach projektu cNIS został zaimplementowany komponent o nazwie cNIS Network Discovery and Management Application (cNDMA) oferujący funkcjonalność zbierania danych bezpośrednio z urządzeń. Komponent zrealizowany został na zasadach tzw. biblioteki (ang. library lub framework) i jest on rozszerzalny o dodatkowe moduły – tzw. wtyczki (ang. plugin), dzięki czemu może być stosowany do automatycznego odkrywania dowolnej sieci komputerowej.

Przechowywana topologia sieci może być zaprezentowana użytkownikowi w trzech różnych postaciach, tj. w formie stabelaryzowanej, na diagramie sieci oraz na mapie geograficznej. Trzeci wariant jest możliwy ze względu na zdolność do przechowywania informacji o geograficznej lokalizacji urządzeń sieciowych, a w szczególności ze względu na zdolność automatycznego pobierania informacji o tych lokalizacjach. Inne usługi i aplikacje pobierają informację o topologii w postaci komunikatów zgodnych ze standardem XML.

System cNIS oferuje możliwość zaawansowanej eksploracji danych zarówno przez graficzny interfejs użytkownika jak i interfejsy dla klientów zautomatyzowanych. Narzędzia eksploracji wspierają takie funkcje jak filtracja elementów i partycjonowanie sieci.

System cNIS powstał w odpowiedzi na wymagania użytkowników dużych i nowoczesnych sieci teleinformatycznych europejskich ośrodków naukowych. System wspiera powszechnie stosowane technologie transmisji danych, jak IP, Ethernet i SDH. Planuje się dalszy rozwój systemu w kierunku technologii MPLS i DWDM, a także wsparcia dla zamodelowania najniższej warstwy sieci, potocznie nazywanej warstwą „0”, tj. fizycznego ułożenia światłowodów, lokalizacji spawów itp. System projektuje się tak, aby w najbliższej przyszłości stał się on źródłem danych o sieci dla najnowocześniejszych systemów wspierających realizację usług w wielo-domenowym środowisku. Takie systemy są obecnie w fazie intensywnego rozwoju. Już teraz cNIS można zintegrować platformą AutoBAHN, a w planach uwzględnia się wsparcie dla nowo rozwijanej platformy ISHARe (Information Sharing across Heterogeneous Administrative Regions).